Wybierz właściwą odmianę kukurydzy 

Ostatnie lata to okres bardzo zmiennej pogody, która przyczynia się do zwiększenia poziomu stresu środowiskowego dla kukurydzy, ogranicza jej potencjał plonowania oraz pogarsza cechy jakościowe. Trafny dobór odmiany do konkretnego stanowiska i warunków klimatycznych w danym rejonie ma ogromne znaczenie i decyduje o powodzeniu uprawy.

Jednym z wyzwań współczesnej hodowli roślin jest uzyskanie odmian wysoko i przede wszystkim stabilnie plonujących w różnych warunkach uprawowych. Już od momentu siewu kukurydza narażona jest na niekorzystne warunki związane z niskimi temperaturami powietrza i lokalnymi przymrozkami. Odmiany z lepszym początkowym wigorem bardziej tolerują te niekorzystne warunki oraz szybciej się rozwijają. Rośliny są bardziej wyrównane  i nie ma braków w obsadzie. Kwitnienie jest okresem, kiedy zapotrzebowanie na wodę jest najwyższe. Brak opadów i upały nie pozwalają na pokrycie zapotrzebowania roślin, co wiąże się wtedy ze słabszym zawiązywaniem kolb, gorszym ich zaziarnieniem, co  w efekcie powoduje zmniejszenie plonu.

Korzystać z postępu hodowlanego

Rozważny wybór odmiany jest najlepszą inwestycją, także w przypadku kukurydzy. Dlatego należy na bieżąco śledzić ruch odmianowy, zwłaszcza że tylko niektóre z odmian znajdują się
w czołówce przez dłuższy czas. Starsze odmiany zastępowane są przez nowe, wyżej plonujące, o lepszej wartości gospodarczej. W przypadku kukurydzy wykorzystanie postępu odmianowego jest łatwiejsze niż w przypadku innych zbóż, bo materiał siewny musi być odnawiany corocznie. Reprodukcja mieszańca we własnym zakresie jest nieopłacalna, bo skutkuje obniżeniem plonu o 20-30%.

W przypadku kukurydzy, gdzie wczesność odmian jest nie mniej ważna jak ich zdolność plonowania, wysiew nasion odpowiednich do rejonu klimatycznego i zamierzonego kierunku użytkowania decyduje o efektywności produkcji.

Żadna odmiana nie zawiera cech wyłącznie pozytywnych; nie należy się spodziewać wybitnie wczesnego dojrzewania u odmian najbardziej plennych i odwrotnie – odmiany bardzo wczesne rzadko przekraczają średni poziom plonowania.

Roślina o wszechstronnym wykorzystaniu

Kukurydza to roślina wszechstronna. Znajduje zastosowanie przede wszystkim w przemyśle paszowym, spożywczym, a także energetycznym. W mniejszym stopniu używana jest
w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym czy budowlanym. Kukurydza ma wysoką wartość energetyczną, dlatego też jako pasza jest wykorzystywana w żywieniu drobiu, trzody czy bydła. Przemysł spożywczy wykorzystuje kukurydzę do produkcji m.in.: kaszy, mąki, chrupek, płatków czy też alkoholu. W ostatnim czasie wzrasta także wykorzystanie kukurydzy jako surowca do produkcji biogazu.

mgr inż. Karolina Piecuch
Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej

fot. Fiedler

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 01/2025 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”