Siarka jako nawóz i fungicyd

Rośliny potrzebują siarki do wzrostu i budowania plonu. Jest ona również przydatna do ochrony przed patogenami, szczególnie grzybowymi.

Siarka to pierwiastek chemiczny, niemetal o jasnożółtej barwie, który występuje w naturze jako siarka rodzima, czyli minerał składający się głównie z siarki elementarnej, bądź jako formy siarczkowe i siarczanowe. Występuje również w paliwach kopalnych, szczególnie węglu kamiennym i ropie naftowej. Pozyskuje się ją w procesach odsiarczania spalin, paliw kopalnych, wydobycia złóż siarki rodzimej oraz wyprażania rud siarczkowych, takich jak powszechnie występujący piryt.

Siarka siarce nierówna

Rośliny uprawne nie są w stanie pobierać siarki w formie elementarnej, dostępna dla nich jest tylko forma siarczanowa, której aniony stanowią kilka procent zasobów glebowych. Większość siarki jest związana w połączeniach organicznych i niedostępna dla roślin. Sama siarka elementarna, żeby stała się przyswajalna dla roślin musi ulec utlenieniu. Ten proces przebiega wieloetapowo i zależy od temperatury (powyżej 10°C), wilgotności (ok. 60%) oraz zasobności gleby w materię organiczną (im więcej, tym lepiej). Takie warunki sprzyjają bakteriom z rodzaju Thiobacillus, które biorą udział w przemianach siarki elementarnej do formy siarczanowej. Niestety, na terenie Polski takie warunki występują okresowo, najczęściej wiosną i jesienią, a rośliny potrzebują dostępnej siarki przez cały okres wegetacji. Chociaż badania gleby mogą wskazywać na wysoki poziom siarki ogólnej, to jej forma przyswajalna może być na krytycznie niskim poziomie. Dlaczego jest to tak istotne?

Rola siarki w organizmach roślinnych

Pierwiastek ten jest niezbędnym składnikiem zarówno strukturalnym, jak i metabolicznym. Jest elementem budulcowym aminokwasów – cysteiny i metioniny. Warunkują one ilość i jakość białek, prawidłowe funkcjonowanie enzymów, podziały komórkowe, syntezę chlorofilu, membran i ścian komórkowych. Aminokwasy siarkowe są prekursorami kluczowych dla wzrostu i rozwoju roślin związków takich jak: glutation, tiamina, biotyna, koenzym A, kwas liponowy, czy tioredoksyny oraz sulfolipydy. Odpowiedni poziom siarki w organizmach roślinnych zapewnia: prawidłową produkcję węglowodanów, tłuszczów, syntezę chlorofilu i ligniny. Siarka warunkuje również odporność roślin na niekorzystne warunki środowiskowe i infekcje patogenów. Ma wpływ na prawidłowy przebieg procesów komórkowych – reakcje redoks, detoksykację metali ciężkich i substancji obcych. Siarka jest również niezbędna do najistotniejszego chyba procesu w świecie roślin – fotosyntezy.

tekst i fot. mgr Joanna Kotowska

doradca rolny

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 05/2025 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”