Azot po raz trzeci w pszenicy ozimej

Zanim rolnik zdecyduje się na rezygnację z trzeciej dawki azotu w uprawie pszenicy ozimej, powinien dobrze się zastanowić, czy jej brak nie przyniesie mu więcej szkód niż korzyści.

Wiele gospodarstw rolnych ze względów ekonomicznych ograniczy w tym roku ilość stosowanych nawozów azotowych do minimum. Każdy dodatkowy zabieg agrotechniczny generuje wzrost kosztów danej uprawy. Mając na względzie jednostkową cenę kilograma składnika w nawozie oraz koszty paliwa, rolnicy zmuszeni są wręcz do częściowej rezygnacji z planowanej wcześniej dawki nawozowej, bądź do zastosowania nawózu azotowego dolistnie w połączeniu z zabiegiem fungicydowym. Zanim jednak producenci rolni podejmą taką decyzję, ważne jest uświadomienie sobie roli azotu oraz innych pierwiastków wspomagających jego wykorzystanie w terminie określanym jako „dawka na kłos”.

Rośnie plon i jakość ziarna

Plonotwórcze działanie trzeciej dawki azotu nie tylko generuje wzrost plonu, ale także poprawia jego jakość wyrażoną wzrostem zawartości białka i glutenu. Trzecia dawka azotu w praktyce rolniczej określana jest jako nawożenie na kłos. Termin stosowania azotu nie ogranicza się jednak do fazy kłoszenia, ale obejmuje znacznie dłuższy okres wegetacji pszenicy. Agrotechnicznie zabieg ten rozpoczyna się od fazy widocznego liścia flagowego, który pozostaje jeszcze zwinięty w pochwie (BBCH 37). W tej fazie niezwykle intensywnie rozwijają się tylko pojedyncze pędy (1, 2 na roślinę, rzadziej więcej). W rezultacie zachodzi silna redukcja liczby pędów wegetatywnych, zwłaszcza słabszych. Proces kształtowania się struktury łanu trwa aż do fazy kłoszenia (BBCH 51–58), w której ostatecznie ustala się liczba kłosów. O liczbie pędów wegetatywnych przekształcających się w kłosy decyduje ogólny stan odżywienia rośliny zarówno fosforem, potasem, jak i azotem. Dwa pierwsze składniki decydują o ogólnej kondycji rośliny i stopniu wykształcenia źdźbeł wegetatywnych. Znacznie większej uwagi wymaga azot, którego niedostatek w glebie czy też trudności w pobieraniu przez roślinę (susza glebowa) przyspieszają redukcję liczby źdźbeł. Każda dawka azotu zastosowana w okresie końca strzelania w źdźbło (BBCH 37/49), zwiększając dostępność azotu, poprawia przyszłą strukturę łanu. W wymienionym okresie dobre zaopatrzenie rośliny w azot pozwala uzyskać dodatkowe kłosy, co w perspektywie wydatnie zwiększa plon ziarna.

dr hab. Barbara Murawska

fot. Ż. Fiedler

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 05/2022 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”