Druga dawka azotu w pszenicy

Poprawne wyznaczenie drugiej dawki azotu w nawożeniu pszenicy ozimej wymaga w pierwszej kolejności poznania roli tego składnika w kształtowaniu plonu w fazie rozwojowej poprzedzającej termin jego stosowania.

Druga dawka azotu w nawożeniu pszenicy decyduje o plonie ziarna, który można uzyskać lub stracić.

Dawka korekcyjna

Celem stosowania drugiej dawki azotu w pszenicy ozimej jest kontrola struktury łanu, czyli liczby źdźbeł na jednostce powierzchni, liczby zawiązanych kłosów i liczby ziarniaków w kłosie. Ta dawka N określana jest jako dawka korekcyjna, gdyż jej wielkość podlega modyfikacji, która wynika z aktualnej obsady łanu oraz stanu odżywienia roślin. Dla spodziewanego plonu ziarna na poziomie np. 70 dt/ha w zależności od stanu łanu powinna kształtować się w zakresie od 30 (łan dobry) do 50 kg N/ha (łan słaby). Zarówno w skali kraju, jak i poszczególnych pól pszenica ozima wykazuje zróżnicowany stan zaawansowania w rozwoju. Nie należy jednak przesadzać z wielkością tej dawki. Wyznaczając drugą dawkę azotu, warto mieć na uwadze fakt, że stanowi ona część realizowanego programu nawozowego i powinna być udokumentowana w karcie pola. W związku z wprowadzonymi zmianami w bieżącym roku odnoszącymi się do elastycznego terminu wiosennego stosowania nawozów azotowych w lutym i innych dodatkowych zmian ustanowionych przez ustawodawcę, rolnik przed podjęciem decyzji o kolejnej dawce azotu powinien przeprowadzić dokładną lustrację pól oraz zweryfikować sporządzone plany nawożenia azotem. Szczególnej uwagi wymagają plantacje uprawiane w stanowiskach, na których jesienią zastosowano osady ściekowe. Średnia zawartość azotu w osadach ściekowych wynosi 4%, co oznacza, że stosując jesienią dopuszczalną dawkę osadu w ilości 3 t/ha, w przeliczeniu na suchą masę, wprowadza się do gleby 120 kg N/ha, w tym 30 kg/ha N działającego. Korekty planów nawozowych są szczególnie istotne nie tylko ze względów ekonomicznych, gdyż plany nawożenia azotem albo obliczenia maksymalnych dawek azotu opracowane albo wykonane przed dniem wejścia w życie nowego programu azotanowego na podstawie przepisów programu azotanowego z 2020 r. zachowują ważność do 31 grudnia 2023 r. W praktyce termin stosowania 2. dawki rozpoczyna się bardzo wcześnie, tzn. pod koniec fazy krzewienia, a kończy się w zasadzie w fazie ukazania języczka liściowego.

prof. dr hab. Renata Gaj

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 04/2023 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”