Jęczmień ozimy rośnie w siłę

Ze względu na zmiany klimatu i rosnące straty w plonach z powodu wzrostu temperatury coraz więcej rolników interesuje się uprawą jęczmienia ozimego, który ma większy potencjał produkcyjny i jest mniej wrażliwy na wiosenne susze niż jary. 

W ciągu ostatnich kilku lat powierzchnia uprawy jęczmienia ozimego wzrosła dwukrotnie (tab. 1.). Do 24 czerwca 2025 r. o dopłaty bezpośrednie do ARiMR zgłoszono 419 tys. ha jęczmienia ozimego. W lipcu 2024 r. została zatwierdzona metodyka integrowanej produkcji jęczmienia ozimego i jarego, więc rolnicy mogli już w kończącym się sezonie uprawiać po raz pierwszy jęczmień ozimy w tym ekoschemacie.

Nie lubi niskiego pH…,

Jęczmień zarówno ozimy, jak i jary jest wrażliwy na zakwaszenie gleby oraz toksyczne wolne jony glinu (Al³⁺) i manganu (Mn²⁺). Dlatego przed wykonaniem nawożenia należy w pierwszej kolejności zbadać aktualne pH gleby. Warto od razu wykonać analizę zasobności gleby w przyswajalne formy makro- i mikroelementów, co ułatwi ustalenie optymalnych dawek fosforu, potasu i magnezu i wskaże, jakie są potrzeby dokarmiania mikroelementami w okresie wegetacji jęczmienia. Jednym z 16 obligatoryjnych (obowiązkowych) wymogów w integrowanej produkcji jęczmienia ozimego jest stosowanie w odpowiednich terminach i dawkach nawożenia makro- i mikroelementami w zależności od typu i pH gleby po uprzednim przeprowadzeniu bilansu składników pokarmowych i potwierdzonym dokumentami.

Wyniki analiz zawartości przyswajalnych mikroelementów można wykorzystać do oceny potrzeb dokarmiania dolistnego w okresie wegetacji jesiennej i wiosennej. Obecnie wyróżnia się, niezależnie od metody oznaczania, zawartość mikroelementu wystarczającą dla danego gatunku roślin oraz niską. Do tego służą liczby graniczne, które zostały podane w tab. 2. Z mikroelementów jęczmień odznacza się bardzo dużą wrażliwością na niedobór miedzi (Cu), dużą manganu (Mn), a średnią żelaza (Fe).

tekst i fot. dr hab. inż. Arkadiusz Artyszak, prof. SGGW
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 07/2025 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”