Nie rezygnuj z nawożenia w buraku

Burak cukrowy nie potrzebuje intensywnego nawożenia azotem, co jest dobrą informacją teraz, gdy ceny nawozów azotowych wciąż są bardzo wysokie. Wymaga jednak dobrego zaopatrzenia w pozostałe składniki pokarmowe, w tym przede wszystkim w potas (K).

Optymalnym terminem stosowania nawozów zawierających fosfor i potas w stanowisku pod burak cukrowy jest jesień, gdy nawozy można dobrze wymieszać z glebą. Jest to szczególnie istotne w przypadku fosforu, który jest mało ruchliwy i w niewielkim stopniu przemieszcza się w glebie.

Miało być jesienią – będzie wiosną?

Ze względu na duże wymagania glebowe buraka cukrowego nie ma obaw przed stosowaniem w całości potasu jesienią, który może być wymywany z gleb bardzo lekkich i lekkich. Jednak przez zawirowania na rynku nawozów w zeszłym roku część plantatorów nie zastosowała ich jesienią i waha się, czy zrobić to teraz. Odpowiedź może być tylko jedna: zrobić. Lepiej zastosować nawet niewielką dawkę niż żadnej z nich.

Z analiz własnych wynika, że w zeszłym w warunkach Zamojszczyzny burak cukrowy z plonem 89,5 t korzeni i 39,5 t liści z 1 ha pobrał 401 kg N, 88 P₂O₅, 469 kg K₂O, 107 kg MgO, 146 kg CaO oraz 83 kg Si. Daje to przeciętnie 45 kg N, 10 P₂O₅, 52 kg K₂O, 12 kg MgO, 16 kg CaO oraz 9 kg Si na 10 t korzeni wraz z odpowiednim plonem liści. Oczywiście w innych warunkach glebowych i pogodowych oraz w przypadku innej odmiany buraka cukrowego wartości te mogą być inne.

Aby prawidłowo ustalić dawki fosforu i potasu, należy brać pod uwagę oczekiwany i realny do uzyskania na danym polu plon korzeni, aktualną zasobność gleby w przyswajalne składniki pokarmowe oraz postępowanie z plonem ubocznym przedplonu. Analizując poszczególne czynniki decydujące o wysokości dawek, należy podkreślić, że ustalając wielkość plonu, trzeba brać pod uwagę realność jego uzyskania. Wylicza się go z kilku ostatnich lat (najlepiej z 5), odrzucając najlepsze i najgorsze lata.

Najbardziej aktualną informację na temat stanu zasobności gleby w przyswajalne formy składników dają analizy próbek gleby pobranych po zbiorze przedplonu pod burak cukrowy. Za dopuszczalne uważa się wyniki pochodzące nie dalej niż sprzed 4 lat. W lepszej sytuacji są rolnicy, którzy regularnie pozostawiają słomę na polu, gdyż jest ona cennym źródłem materii organicznej, a także wielu składników pokarmowych, w tym przede wszystkim potasu. W takiej sytuacji dawki potasu można zmniejszyć. Natomiast gdy słoma opuszcza pole i nie wraca w postaci obornika, to trzeba je zwiększyć.

Rolnikom, którzy nie doceniają znaczenia nawożenia fosforem, bo efekty jego stosowania są mało spektakularne, poddaję pod rozwagę fakt, że wszyscy, którzy uprawiają zboża, wywożą z niego ziarno. Jednym z pierwiastków wchodzących w skład ziarna jest fosfor. Im większe plony uzyskujemy, tym więcej fosforu wywozimy z pola. I ten ubytek trzeba uzupełniać.

tekst i fot. dr hab. inż. Arkadiusz Artyszak, prof. SGGW

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 03/2023 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”