Nowy, groźny szkodnik buraków

Skośnik buraczak prawdopodobnie już od kilku lat jest obecny na plantacjach buraka cukrowego w naszym kraju. Jednak wykryto go dopiero niedawno.

Nastały trudne czasy dla plantatorów buraka cukrowego w Polsce. Od kilku sezonów na wschodzie kraju ta ważna gospodarczo roślina uprawna w okresie wiosennym nękana jest przez szarka komośnika. W upalnych latach w niektórych regionach poważne szkody wyrządza przędziorek chmielowiec. Natomiast w tym sezonie został wykryty kolejny groźny szkodnik – skośnik buraczak.

Przybywa z zachodu

Motyl ten jako szkodnik jest dobrze znany plantatorom buraka cukrowego w Europie Zachodniej i Południowej, Afryce Północnej, na Bliskim Wschodzie (Syria, Irak i Iran) oraz w niektórych krajach azjatyckich (Pakistan, Chiny). Stadium szkodliwym skośnika buraczaka są gąsienice. Powodują one straty ilościowe i jakościowe w plonie korzeni pod koniec okresu wegetacji.

W naszym kraju szkodnik został wykryty we wrześniu i październiku br. na kilku plantacjach na Dolnym Śląsku, w Wielkopolsce i Lubuskim. Uszkodzenia buraków na Dolnym Śląsku były bardzo duże. Większość roślin nosiła widoczne ślady wtórnych infekcji grzybowych. Bez większych trudności można było odnaleźć co najmniej kilka larw na każdej roślinie. W Winnej Górze
k. Środy Wielkopolskiej ok. 15% roślin buraka cukrowego zasiedlonych było przez tego szkodnika. Występował on jednak w znacznie mniejszej liczebności, niż miało to miejsce w południowo-zachodniej części kraju.

Skośnik buraczak prawdopodobnie już od kilku lat jest obecny na plantacjach buraka cukrowego w naszym kraju. Na przeoczenie faktu jego pojawu mogły mieć wpływ takie czynniki, jak: niska liczebność, skryty tryb życia larw, niepozorny wygląd osobników dorosłych oraz czas uwidaczniania się szkód przypadający dopiero na koniec okresu wegetacyjnego.

Z roślin dzikich na uprawne

W literaturze jako roślina żywicielska skośnika buraczaka podawany jest burak dziki. Jest to podgatunek, z którego pochodzą hodowlane formy buraka. Rośnie on najczęściej wzdłuż wybrzeży morskich na piaszczystych siedliskach. W Polsce niekiedy pojawia się na wybrzeżu Bałtyku. Szkodnik ten może się rozwijać też na innych roślinach z rodziny komosowatych lub szarłatowatych, np. różnych gatunkach z rodzaju łoboda lub szarłat. Niemniej swoją obecność zaznaczył po przeniesieniu się na rośliny uprawne, np. burak cukrowy, pastewny i ćwikłowy oraz inne odmiany i formy roślin z tej rodziny.

tekst i fot. dr Tomasz Klejdysz

Instytut Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 11-12/2019 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”