Ochraniaj górne liście

Trzy górne liście zbóż mają szczególnie duży wpływ na formowanie się ziarna i plon, dlatego tak ważne jest zachowanie ich zdrowej, zielonej powierzchni asymilacyjnej. Umożliwia to zabieg T2.

Opryskiwanie pszenicy fungicydami w fazie w pełni wykształconych liści flagowych i podflagowych uwalnia rośliny od patogenów, likwidując zarówno infekcje widoczne, jak i te bezobjawowe. Dzięki tej ochronie rośliny mogą sprawnie prowadzić proces fotosyntezy, a powstałe w jej wyniku produkty wykorzystywać do dalszego rozwoju i co bardzo ważne – wykształcania ziarniaków.

Występowanie chorób na plantacjach zbóż jest uzależnione od przebiegu warunków pogodowych, zwłaszcza temperatury i wilgotności. Znajomość biologii patogenów, objawów ich występowania, a także wymagań co do rozwoju pozwala producentom podejmować właściwe decyzje o wyborze fungicydu i przeprowadzeniu zabiegu.

Septoriozę zdradzają piknidia

Chorobę (septoriozę paskowaną liści pszenicy) powoduje grzyb Zymoseptoria tritici. Zarodniki sprawcy infekują rośliny przez cały okres wegetacji i mają wielki potencjał do porażania roślin. Widoczne na liściach paskowate, brązowe plamy poryte są rzędami owocników patogena (piknidiami), z których wydostają się liczne zarodniki konidialne. Rozprzestrzeniają się one wraz z kroplami deszczu lub przez bezpośredni, fizyczny kontakt pomiędzy liśćmi. Jest to główne źródło infekcji w okresie wegetacji. Piknidia na liściach występują bardzo licznie i łatwo można je zaobserwować. Jest to ważna cecha diagnostyczna pozwalająca rozpoznać chorobę.

Lubi ciepło i deszcz

Optimum temperaturowe dla rozwoju septoriozy paskowanej wynosi 15-20°C. Obfite krople deszczu, odbijając się od powierzchni liści, powodują szybkie przemieszczanie się zarodników z dolnych partii rośliny na wyższe. W sprzyjających warunkach poziom porażenia dwóch górnych liści może być bardzo wysoki i wynosić ponad 30%. Natomiast okresy suszy wpływają na opóźnienie i ograniczenie porażenia pszenicy. Symptomy chorobowe pojawiają się po bezobjawowym (latentnym) okresie wynoszącym 14-28 dni od infekcji. Bezobjawowy okres od infekcji do pojawienia się pierwszych objawów może być krótszy, jeśli następuje wzrost temperatury. Mając na uwadze okres bezobjawowego przebiegu choroby, należy wykonać aplikację fungicydów kilka dni po wystąpieniu ciągłych opadów deszczu, jeszcze przed zaobserwowaniem symptomów chorobowych. Czynniki, które sprzyjają porażeniu, to: wrażliwość odmiany, wczesny siew, długotrwałe i intensywne deszcze w maju i czerwcu, a także panujące łagodne zimy oraz wilgotne i wietrzne wiosny.

dr hab. Mariola Głazek, prof. IOR – PIB, dr Agnieszka Mączyńska, mgr Barbara Krzyzińska
Instytut Ochrony Roślin – PIB, Oddział Sośnicowice

fot. Mączyńska

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 4/2021 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”