Racjonalne nawożenie obornikiem

Obornik to jeden z najważniejszych nawozów naturalnych, bardzo korzystnie wpływający na rośliny uprawne. Trzeba jednak pamiętać, że obornik obornikowi nierówny. Dlatego do jego stosowania należy podejść indywidualnie.

Wielu producentów rolnych kojarzy nawożenie obornikiem z możliwością ograniczenia nawożenia mineralnego. I słusznie! Obornik to cenne źródło składników pokarmowych. W jego skład wchodzą makroelementy pełniące wiele ważnych funkcji w roślinach (tab. 1.) oraz mikroelementy, wśród których na szczególną uwagę zasługują: bor, miedź, mangan, cynk, molibden i kobalt. Mikroelementy, mimo że potrzebne w mniejszych ilościach, również odgrywają ważną funkcję w prawidłowym wzroście i rozwoju roślin.

Ważną rolą obornika jest poprawa właściwości i struktury gleby. Lepsza gruzełkowatość to lepsze napowietrzenie i drenaż warstwy ornej. W takich warunkach życie biologiczne dobrze się rozwija, co stwarza korzystne warunki do rozwoju systemu korzeniowego roślin. Silnie rozwinięty korzeń pozwala na dobre zaopatrywanie roślin w wodę i rozpuszczone w niej składniki pokarmowe, dzięki czemu rośliny nie tylko dają wyższy plon o lepszych parametrach jakościowych, ale lepiej radzą sobie w okresach niedoboru wody czy wręcz suszy.

Stosować w odpowiedniej dawce

Często mówi się, że im więcej obornika, tym lepiej. Oczywiście duże ilości tego cennego nawozu organicznego korzystnie wpływają na glebę i rośliny, a ponadto pozwalają na znaczne obniżenie dawek sztucznych nawozów mineralnych. Jednak trzeba pamiętać, aby z nawożeniem obornika nie przesadzić i uprawom nie zaszkodzić! Każda roślina może bowiem wykorzystać tylko określoną ilość składników pokarmowych. Ich nadmiar nie zostanie zużyty, a w przypadku związków mobilnych zostanę one utracone, co niepotrzebnie zwiększy koszty produkcji. Ponadto nadmiar niektórych związków może oddziaływać fitotoksycznie na rośliny uprawne, a także prowadzić do skażenia środowiska naturalnego. Szczególnie niebezpieczny pod tym względem jest azot. Dlatego wysokość jego dawek regulują przepisy prawa mówiące, że maksymalna dawka azotu z nawozów naturalnych wynosi 170 kg N/ha. Ponieważ obornik bardzo różni się w zależności od gatunku zwierzęcia od jakiego pochodzi, podczas określania dawek należy koniecznie to uwzględnić (tab. 2.).

tekst i fot. dr inż. Przemysław Kardasz
Instytut Ochrony Roślin – PIB, PSD Winna Góra

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 09/2025 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”