Uprawa hybrydowych odmian jęczmienia

Na naszych polach uprawiane są zarówno populacyjne, jak i hybrydowe odmiany jęczmienia ozimego. Jedne i drugie mają swoich zwolenników i przeciwników. Jakie argumenty przemawiają za uprawą odmian hybrydowych i na co należy zwrócić uwagę, decydując się na nie?

Najczęstszymi argumentami przemawiającymi za uprawą odmian hybrydowych są wyższe plony oraz nieco opóźniony termin zakładania plantacji (nawet do początku października). Możliwość uzyskania wyższych plonów odmian hybrydowych związana jest z ich wyższym potencjałem plonotwórczym. Uzyskanie plonów o dobrych i bardzo dobrych parametrach jakościowych jest możliwe dzięki dobrze rozwiniętemu systemowi korzeniowemu, który sprawia, że odmiany hybrydowe dobrze radzą sobie w niesprzyjających warunkach atmosferycznych, zwłaszcza suszy. Co więcej, taki system korzeniowy pozwala roślinom odpowiednio wykorzystać wodę z zapasów zimowych oraz wysiane nawozy, szczególnie azotowe. Trzeba mieć jednak świadomość, że potencjał plonotwórczy to jedno, a ilość zebranego ziarna – drugie. Wysiew odmian hybrydowych nie jest równoznaczny z wyższym plonem, gdyż dużo zależy od warunków atmosferycznych i podejścia rolnika, który musi dołożyć wszelkich starań, aby plon był zadowalający.

Wybrać stanowisko i przygotować glebę

Przed rozpoczęciem uprawy odmian hybrydowych często pada pytanie, czy pola nadają się do ich uprawy. Pytanie to frapuje szczególnie tych rolników, którzy mają do dyspozycji gleby słabsze. Odpowiedź jest jednoznaczna – tak, nadają się. Odmiany hybrydowe z powodzeniem można uprawiać na glebach lżejszych, co stawia je ponad odmianami tradycyjnymi. Uprawę można z sukcesem przeprowadzić także na glebach mozaikowatych. Niemniej powinny być to gleby kompleksu żytniego bardzo dobrego i dobrego oraz kompleksu pszennego wadliwego – klasa bonitacyjna IIIb, IVa, IVb. Trzeba także zwrócić uwagę na odczyn gleby, gdyż na ten parametr zarówno odmiany hybrydowe, jak i populacyjne są wrażliwe. Optymalne pH dla uprawy odmian hybrydowych jęczmienia wynosi 6,2-7,2. W przypadku, gdy odczyn jest nieodpowiedni, przed siewem należy przeprowadzić odkwaszanie podłoża, stosując wapno tlenkowe lub bezpieczniejsze węglanowe. Stosując wapno, należy pamiętać o zachowaniu odstępu czasowego przed aplikacją potasu i fosforu. Ponadto jęczmień wymaga gleb będących w odpowiedniej kulturze. Jeśli te parametry będą spełnione, odmiany hybrydowe z pewnością będą wykazywać większą odporność na ataki ze strony patogenów chorobotwórczych. Dobrymi przedplonami dla odmian mieszańcowych jęczmienia ozimego są: rzepak ozimy, groch i wczesne ziemniaki. Uprawa po pszenicy jest niewskazana, gdyż przygotowanie stanowiska będzie utrudnione. Przygotowanie stanowiska przed założeniem plantacji polega na starannym wykonaniu uprawy pożniwnej i przedsiewnej. Głębokość orki w dużej mierze zależy od przedplonu. Po rzepaku głębokość orki powinna wynosić 16-20 cm, a po zbożach należy ją zwiększyć do 25 cm. Celem głębszej orki jest ograniczenie kiełkowania osypanych podczas zbioru ziaren, co istotnie ogranicza ilość samosiewów. Przed siewem odmian hybrydowych należy zastosować 50-90 kg P₂O₅/ha i 60-120 kg K₂O/ha.

tekst i fot. dr inż. Przemysław Kardasz

Instytut Ochrony Roślin – PIB, PSD w Winnej Górze

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 08/2024 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”