W nawożeniu rzepaku pilnuj dawek i terminów

W całkowitych kosztach produkcji rzepaku największy udział po stronie nakładów, zaraz po kosztach ponoszonych na wykonywane zabiegi agrotechniczne, stanowią nawozy mineralne (30-40%).

Budowę efektywnego produkcyjnie systemu nawożenia należy rozpocząć od szczegółowej analizy wymogów tej rośliny.

Przemyślane działania

Pierwszym krokiem w budowie systemu nawożenia jest aktualna wiedza o wymaganiach siedliskowych i pokarmowych uprawianej rośliny i konsekwentny dobór odmiany do zmiennych warunków naturalnych, których należy się spodziewać w okresie wegetacji. Szczególną uwagę należy zwrócić na wpływ czynników kluczowych warunkujących powstawanie plonu (stanowisko, agrotechnika, nawożenie, ochrona). Im słabsze stanowisko, tym dobór odmian roślin oraz zakres niezbędnych zabiegów agrotechnicznych, zwiększających jego żyzność, jest ważniejszy. Optymalne warunki dla wzrostu rzepaku zdarzają się rzadko, a cechą prawie każdego sezonu wegetacyjnego w Polsce są kilkutygodniowe susze. Chcąc uzyskać plony rzepaku powyżej 30 dt/ha, w pierwszym etapie budowy efektywnego systemu nawożenia należy uregulować relacje między azotem i potasem. W drugim etapie trzeba wprowadzić składniki efektywnie kontrolujące pobierany przez rośliny azot, czyli magnez i siarkę, a także mikroskładniki. Podstawowym zadaniem producenta rzepaku jesienią jest doprowadzenie plantacji do stanu wegetacji, w którym ustalona zostanie struktura plonu, a jednocześnie rośliny osiągną stan dobrej gotowości do zimowania.

W dobrze przygotowanym systemie uprawy rzepaku rozwiązaniem w zakresie gospodarki składnikami mineralnymi należą: dobór i dawka nawozu fosforowego; termin zastosowania nawozu magnezowego; dobór i termin stosowania mikroelementów; dawka i termin stosowania azotu. Biorąc pod uwagę wymienione czynniki, nie bez znaczenia jest uwzględnienie długiego okresu przebywania rzepaku na polu, tj. 9-10 miesięcy. Kilkumiesięczny okres wegetacji tej rośliny jest dostatecznie długi, aby skutecznie kontrolować tempo wzrostu roślin, pod warunkiem że rolnik dostosował stanowisko do wymagań uprawianej rośliny, a nie odwrotnie. W związku z powyższym należy skoncentrować się na takim przygotowaniu stanowiska pod uprawę rzepaku, które pozwoli w sposób racjonalny i efektywny uzyskać w danych warunkach założony plon. W tym celu, co najmniej raz w rotacji, należy pobrać próbki glebowe, oznaczyć w nich pH i zawartość fosforu oraz potasu przyswajalnego. Uzyskane wartości oznaczonych parametrów informują rolnika o kierunku działania, które sprowadza się do wyboru jednej z opcji: systematycznego uzupełnienia rezerw P i K wynikających z bilansu w zmianowaniu lub zwiększania dawki P i K w roku przed uprawą rzepaku. Nawożenie ma na celu realizację potencjału plonotwórczego rzepaku ozimego, którego plony nasion, uwzględniając czynnik wodny, powinny kształtować się w Polsce na poziomie 35-45 dt/ha.

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 7/2021 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”

tekst i fot. prof. dr hab. Renata Gaj  

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 7/2021 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”