W terminie T1 pokonasz łamliwość źdźbeł

Podejmując decyzję o zastosowaniu ochrony fungicydowej w terminie T1, warto pamiętać, że jest to jedyny czas, w którym można ograniczyć występowanie łamliwości podstawy źdźbła oraz fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła i korzeni.

Wiosna dla producentów rolnych to czas podejmowania ważnych decyzji dotyczących zarówno nawożenia, jak i ochrony, w tym zastosowania fungicydów. Duże znaczenie ma wybór strategii zarządzania chorobami. Podstawą dobrze rozumianej ochrony jest wykonanie zabiegu w terminie T1, w fazie rozwojowej pszenicy BBCH 30-33. Obecnie szacuje się, że nawet połowa areału ozimin może się znajdować w strefie średniego bądź wysokiego zagrożenia wystąpienia łamliwości podstawy źdźbła czy fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła i korzeni.

Łamliwość rozwija się długo i podstępnie

Łamliwość źdźbła wywoływana przez dwa gatunki grzybów – Oculimacula yallundae i O. acuformis jest najważniejszą chorobą, którą zwalcza się w terminie T1. Najbardziej sprzyjającym okresem do infekcji jest wilgotna oraz stosunkowo ciepła jesień. Koleoptyl siewek jesienią jest najbardziej podatny na porażenie przez sprawców tej choroby. Łamliwość źdźbła rozwija się bardzo szybko w sezonie o łagodnej zimie i chłodnej oraz wilgotnej wiośnie. Początkowe objawy to niewielkie, nieco wydłużone, brązowe plamy występujące na powierzchni pochew liściowych. W odpowiednich warunkach pogodowych grzyb przerasta kolejno pochwy liściowe, a następnie niezdrewniałe jeszcze źdźbło w jego dolnej części. Natomiast w warunkach suchej wiosny porażone pochwy liściowe mogą obumierać, a na źdźbłach symptomów choroby się nie obserwuje. Łamliwość źdźbła jest chorobą podstępną, długo się rozwijającą, a silne porażenie obserwuje się niejednokrotnie dopiero w fazie rozwoju ziarniaków, kiedy na ochronę jest już za późno. Wówczas na źdźbłach widoczne są bursztynowe plamy, kształtu medalionowego z rozmytym brzegiem, wewnątrz czarno przyprószone. Jest to pseudoparenchyma, czyli zbita grzybnia, która stanowi formę przetrwalnikową grzybów powodujących łamliwość.

Nie pomylić z plamistością oczkową

W skład kompleksu chorób podstawy źdźbła wchodzi także ostra plamistość oczkowa, której sprawcą są grzyby rodzaju Rhizoctonia. Symptomy niejednokrotnie są mylone z objawami łamliwości źdźbła. Choroba, pomimo rozległych i groźnie wyglądających plam na źdźbłach, ma małe znaczenie gospodarcze, gdyż są to jedynie powierzchniowe przebarwienia. W odróżnieniu od łamliwości, plamy mają ciemną obwódkę i bardzo wyraźną granicę pomiędzy zdrową a chorą tkanką oraz szpiczaste zakończenia. Powierzchnię plam często pokrywa nalot beżowej grzybni, w obrębie której formują się małe, brązowe struktury przetrwalnikowe patogenu – sklerocja.

dr inż. Agnieszka Mączyńska

Instytut Ochrony Roślin – PIB, Oddział Sośnicowice

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 03/2022 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”