Zadbaj o zdrowe liście zbóż

Wczesną wiosną należy ograniczać obecność chorób występujących na liściach zbóż ozimych. Użycie skutecznie działających fungicydów pozwoli na dalszy niezakłócony wzrost i rozwój roślin, i wzmocni ich kondycję.

W integrowanej ochronie metody niechemiczne, pozwalające ograniczać obecność chorób, mają pierwszeństwo przed metodą chemiczną. Dlatego ochrona zbóż ozimych rozpoczyna się już jesienią, od działań profilaktycznych, spośród których najważniejsza jest prawidłowa agrotechnika (np. wybór stanowiska, przygotowanie gleby do siewu, dobór odmian). Wszystkie te zabiegi pozwalają realizować ideę „Zielonego Ładu” zalecaną przez Unię Europejską w trosce o środowisko naturalne. Nie wyklucza się jednak stosowania chemicznej ochrony roślin. Pierwszym zabiegiem chemicznym o bardzo dużym znaczeniu dla producentów zbóż jest zaprawianie materiału siewnego. Pozwala ono zapobiec rozwojowi wielu chorób, które przenoszone są z ziarnem czy z glebą i które mogą być przyczyną znaczących strat w plonie. W wielu przypadkach jest to jedyny sposób ochrony przed chorobami (np. śniecie i głownie). Zboża ozime porażane są przez wiele grzybów chorobotwórczych w późniejszych okresach wegetacji. Wówczas, w uzasadnionych przypadkach, wskazane jest stosowanie fungicydów w postaci opryskiwania.

Podstawą są progi szkodliwości

Najczęściej producenci zbóż ozimych podają, że fungicyd został zastosowany, ponieważ po przeprowadzeniu monitoringu występowania objawów powodowanych przez grzyby stwierdzono taką ilość roślin czy liści z objawami choroby, która wskazywała na osiągnięcie progu ekonomicznej szkodliwości. Wartości progów są zróżnicowane w zależności od choroby. Dla mączniaka prawdziwego zbóż i traw, w fazie krzewienia, próg ten wynosi 50-70% roślin z pierwszymi objawami porażenia. Dla rdzy brunatnej pszenicy progiem szkodliwości jest stwierdzenie już pojedynczych brązowych poduszeczek (uredinia) na 10-15% ocenianych roślin. W przypadku grzyba powodującego septoriozę paskowaną liści pszenicy za próg ekonomicznej szkodliwości we wszystkich fazach wzrostu roślin przyjmuje się obecność średnio jednego owocnika na ocenianą liczbę liści. Gdy przyjmujemy, że oceniamy 100 liści i na powierzchni dwóch trzech z nich obserwujemy plamy z owocnikami, których liczba wynosi co najmniej 100 sztuk, to został w ten sposób osiągnięty próg szkodliwości. Septoriozę paskowaną liści pszenicy trzeba zwalczać jak najszybciej, by nie dopuścić do rozprzestrzeniania się i dalszej presji. Zabieg wiosennej ochronny T1 przeciwko septoriozie paskowanej przeprowadza się w fazie końca krzewienia do pierwszego lub czasem drugiego kolanka (BBCH 29-32).

Na co zwrócić uwagę wiosną?

Zboża ozime mają długi okres wegetacji, który sprzyja porażeniu i rozwojowi wielu grzybów chorobotwórczych.

prof. dr Marek Korbas, dr Joanna Horoszkiewicz-Janka
Instytut Ochrony Roślin – PIB, Poznań

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 3/2021 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”