Aminokwasy wspierają rośliny

Aminokwasy wspomagają rośliny w momentach krytycznych, podczas dużego wysiłku fizjologicznego lub w sytuacji, gdy wystąpią czynniki stresowe, takie jak na przykład przymrozki, susza czy uszkodzenia agrochemikaliami.

Aminokwasy to duża grupa związków chemicznych zawierających zasadową grupę aminową i kwasową hydroksylową. Zwierzęta są zdolne do syntezy większości aminokwasów, ale niektóre z nich, tzw. egzogenne, muszą być im dostarczone w paszy. Rośliny są także zdolne do produkcji niezbędnych aminokwasów (zazwyczaj zawierają około 20-22 różnych), ale zależy ona od ogólnej ich kondycji i warunków uprawy. Dlatego czasami może dochodzić do zmniejszenia syntezy tych związków. Dzięki postępowi nauk rolniczych można wspomóc rośliny aminokwasami dostarczanymi z zewnątrz.

Stymulują procesy życiowe roślin

Aminokwasy w roślinach są składnikami budulcowymi białek, peptydów, kwasów nukleinowych. Z tego też powodu wszystko, co utrudnia ich syntezę lub transport, może mieć negatywny wpływ na plonowanie. Tworzenie aminokwasów w roślinach wymaga czasu i energii oraz dostępności składników budulcowych. Jeżeli któryś z elementów procesu, np. zbyt niska temperatura albo niedobór tlenu dla włośników, upośledzi proces pobierania azotu, to ograniczona zostanie synteza aminokwasów. Takich czynników zakłócających może być bardzo wiele. Wsparcie zatem roślin poprzez dostarczenie im aminokwasów z zewnątrz może być kluczowe dla prawidłowego wzrostu i rozwoju, a tym samym uzyskania zadowalającego plonu. Aminokwasy są także składnikami budulcowymi związków chemicznych o charakterze regulacyjnym, tj. fitohormonów i enzymów odpowiedzialnych za regulację procesów życiowych. Jeżeli z jakiegoś powodu nie ma wystarczającej ilości jakiegoś aminokwasu/aminokwasów, to procesy te mogą ulec zahamowaniu. Na przykład niedobór waliny czy tryptofanu upośledza syntezę auksyn, które są ważnymi hormonami. Dostarczając roślinom aminokwasy z zewnątrz, można indukować (wywoływać) niektóre procesy życiowe lub je intensyfikować. Jest to klasyczny efekt biostymulacji obserwowany w wielu badaniach eksperymentalnych. W konsekwencji wzrost jest bardziej intensywny, co skutkuje większą produkcją biomasy. Należy jednak podkreślić, że zasilanie roślin aminokwasami z zewnątrz nie zastępuje ich normalnej produkcji, ale wspiera ją w okresach krytycznych.

tekst i fot. dr inż. Piotr Chohura

Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 03/2022 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”