Czy nawozić łąki jesienią?

Czynnikami bezpośrednio wpływającymi na potencjał plonowania użytków zielonych wiosną następnego roku jest odpowiednia dbałość o ich dobre przygotowanie jeszcze w okresie jesieni bieżącego roku. Zabiegiem, który warto wykonać, jest nawożenie użytków zielonych.

Nawożenie w okresie jesieni powinno być wykonane po zbiorze ostatniego odrostu lub wykaszaniu niedojadów i rozcieraniu łajniaków po ostatnim wypasie zwierząt na pastwiskach. W zależności od dostępności nawozów mineralnych na rynku lub naturalnych w gospodarstwie należy podjąć decyzję, czy stosujemy nawożenie mineralne fosforem i potasem, czy też wybieramy obornik. Pojawia się w tym momencie pytanie o zasadność stosowania takiego nawożenia, skoro jesienią rośliny kończą już swoją wegetację. Przy niedoborach w glebie składników mineralnych zabieg uzupełniający nawożenia PK może okazać się kluczowy dla utrzymania roślin łąkowych w dobrej kondycji przed zimą.

Nawożenie P i K hartuje rośliny

Zastosowanie potasu w pierwszej dekadzie listopada powoduje lepsze jego pobieranie przez rośliny, wpływając na wiele procesów fizjologicznych roślin przygotowujących je na niskie temperatury. Jednym z najważniejszych procesów, jakie zachodzą w tym okresie, jest gromadzenie w trawach, ale także w roślinach bobowatych (motylkowatych) większych ilości cukrów. Większy potencjał roślin do gromadzenia cukrów zapasowych w okresie jesieni to większa odporność na oddziaływanie mrozu i wymarzanie roślin na użytkach zielonych. Właściwie zasada ta nie dotyczy tylko użytków zielonych, jest uniwersalna, ponieważ dobre zabezpieczenie roślin w P i K na jesień należy do dobrej praktyki rolniczej w uprawach zbóż
ozimych i rzepaku ozimego. Od tego zabiegu może zależeć plon pierwszego odrostu wiosną na użytkach zielonych, a także przezimowanie oraz wiosenna obsada roślin uprawnych, o których wspomniano wcześniej.

Wielkość dawki jesiennej

Dawkę nawozów mineralnych należy dostosować do zasobności gleby w te składniki, aby oszczędnie i racjonalnie dysponować nawozami. Jeżeli posiadamy gleby o średniej zasobności w P i K, zalecane dawki wahają się w zakresie 40-60 kg/ha P₂O₅ i 30-50 kg/ha
K₂O. Przy niskiej zasobności w fosfor na użytkach, które nie ulegają zalaniu oraz nie stagnuje na nich woda w okresie zimy, jesienią można zastosować już dawkę całoroczną na przyszły okres wegetacyjny w ilości 80-100 kg/ha P₂O₅. Fosfor jest pierwiastkiem mało ruchliwym, a zatem nie następuje szybkie jego przemieszczanie w głąb gleby ani wymywanie do wód gruntowych.

Nawożenie fosforem

Nawożenie fosforem powinno uwzględniać zasobność gleby w ten składnik oraz spodziewany plon runi. Zawartość P₂O₂ w glebach organicznych wynosi około 0,1-0,5% i jest przeciętnie o połowę mniejsza niż na glebach mineralnych. Większe potrzeby nawożenia fosforem występują na użytkach zielonych z dużym udziałem roślin bobowatych, wpływając bardzo korzystnie na skład botaniczny runi poprzez stymulację rozwoju tych roślin, a zwłaszcza koniczyny i lucerny.

tekst i fot. dr inż. Waldemar Zielewicz

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 09/2022 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”