Jesienna biostymulacja rzepaku

Rzepak pod wieloma względami jest rośliną wymagającą. Jego plon jest zależny od wielu czynników, na które człowiek nie ma wpływu, a ostateczny wynik finansowy nigdy nie jest pewny. Czy warto więc ponosić dodatkowe koszty, stosując biostymulatory?

O ile łatwo zrozumieć potrzebę i zasadę stosowania biologicznych środków ochrony roślin, o tyle w wypadku biostymulatorów mogą się rodzić wątpliwości co do zasadności ich użycia. Gama tego typu produktów jest niezwykle szeroka, różny jest ich skład, a działanie nie zawsze oczywiste i widoczne na pierwszy rzut oka.

Czym są biostymulatory

Biostymulatory to substancje lub mikroorganizmy, które aplikowane do gleby lub na rośliny mają na celu poprawę naturalnych procesów roślinnych. Preparaty te mogą optymalizować procesy fizjologiczne, usprawniać wchłanianie i przetwarzanie składników pokarmowych, stymulować reakcje obronne roślin, poprawiać odporność na czynniki stresowe, a nawet wpływać na ekspresję genów. Dzięki takiemu działaniu mogą mieć realny wpływ na wzrost wydajności i jakości plonów. Tak zróżnicowane oddziaływanie na organizmy roślinne wynika z tego, że biostymulatory mają niezwykle różnorodne pochodzenie i skład.

Wyciągi z alg morskich

Organizmy alg są narażone na niezwykle obciążające warunki – naprzemienne zalewanie i osuszanie, zmiany temperatur, intensywną operację słoneczną, zasolenie i urazy mechaniczne. Ze względu na te niezwykle trudne warunki, w jakich żyją na co dzień algi, pochodzące z nich wyciągi są bogate w makro- i mikroelementy, aminokwasy, witaminy oraz zawierają unikalne substancje, jak np. laminarynę czy alginian. Związki te stymulują odporność roślin, umożliwiając przetrwanie ekstremalnych warunków podczas pływów. Oprócz substancji odżywczych zawierają też dużą ilość substancji biologicznie czynnych, m.in.: auksyny, betainę, cytokininy czy kwas abscysynowy. Stymulują kiełkowanie nasion i korzystnie wpływają na rozwój systemu korzeniowego, wydatnie zwiększając jego masę w stosunku do części nadziemnej roślin. Wyciągi z alg zwiększają ilość chlorofilu w liściach, a co za tym idzie usprawniają fotosyntezę i w konsekwencji nagromadzenie biomasy. Przyśpieszają kwitnienie i formowanie owoców/nasion, zwiększając jednocześnie plon, regulują tempo podziałów komórkowych, chronią chloroplasty przed rozpadem i opóźniają procesy starzenia się. Zmniejszają niekorzystne skutki czynników stresowych. Preparaty z wodorostów morskich wykazują najwyższą skuteczność oddziaływania w przypadku młodych roślin.

Stymulatory mikrobiologiczne

Zawierają mikroorganizmy, z reguły bakterie lub grzyby, które naturalnie występują w środowisku. Mogą one działać na rośliny uprawne bezpośrednio lub w sposób pośredni. Działanie bezpośrednie będzie polegało na dostarczaniu składników mineralnych, syntetyzowaniu fitohormonów, tj. auksyny, cytokininy czy gibereliny lub obniżeniu poziomu etylenu. Taki wpływ będzie stymulował kiełkowanie, rozwój systemu korzeniowego, podziały komórek i ich wydłużanie się, kwitnienie oraz rozwój kwiatów.

tekst i fot. mgr inż. Joanna Kotowska

doradca rolny

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 09/2024 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”