Uprawiaj odmiany przebadane w Polsce

Każdego roku przybywa na rynku wiele nowych odmian kukurydzy zarówno z Krajowego rejestru, jak również ze Wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych. Warto wybierać te, które zostały przetestowane w warunkach Polski.

Na liście krajowej na koniec listopada 2022 r. było 240 odmian (171 z hodowli zagranicznych oraz 69 krajowych). Od momentu wejścia Polski do UE można uprawiać u nas odmiany pochodzące ze Wspólnotowego katalogu odmian roślin rolniczych (CCA). Znajduje się w nim ponad 5 tys. odmian kukurydzy.

Wybór nie powinien być przypadkowy

Rozeznanie w przydatności odmian z CCA dla warunków naszego kraju jest stosunkowo małe. Znaczna ich część przechodzi w naszych warunkach badania fragmentaryczne lub nie przechodzi ich wcale, więc przy zakupie należy zachować ostrożność. Toteż coroczny zakup materiału siewnego nie może być przypadkiem, tylko wyborem popartym wynikami. Kukurydza jest dobrym przykładem na to, że rozważny wybór odmiany jest najlepszą inwestycją. Dlatego należy na bieżąco śledzić ruch odmianowy, zwłaszcza że tylko niektóre z kreacji znajdują się w czołówce przez dłuższy czas. Starsze odmiany zastępowane są nowymi, lepiej plonującymi, o lepszej wartości gospodarczej. W przypadku kukurydzy wykorzystanie postępu odmianowego jest łatwiejsze niż w przypadku innych zbóż, bo materiał siewny musi być odnawiany corocznie. Reprodukcja mieszańca we własnym zakresie jest nieopłacalna, bo skutkuje obniżeniem plonu w zakresie 20-30%.

Dobrać wczesność do rejonu uprawy

W przypadku kukurydzy, gdzie wczesność odmian jest nie mniej ważna niż ich zdolność plonowania, wysiew nasion odpowiednich do danego rejonu klimatycznego i zamierzonego kierunku użytkowania decyduje o efektywności produkcji. Ostatnie lata były okresem bardzo zmiennej pogody, która przyczynia się do zwiększenia poziomu stresu środowiskowego dla kukurydzy, ogranicza jej potencjał plonowania oraz pogarsza cechy jakościowe. Trafny dobór odmiany do konkretnego stanowiska i warunków klimatycznych w danym rejonie ma ogromne znaczenie i decyduje o powodzeniu uprawy. Dlatego jednym z wyzwań współczesnej hodowli jest uzyskanie odmian wysoko i przede wszystkim stabilnie plonujących w różnych warunkach uprawowych.

Dobry wigor początkowy

Już od momentu siewu kukurydza narażona jest na niekorzystne warunki związane z niskimi temperaturami powietrza i lokalnymi przymrozkami. Odmiany o lepszym początkowym wigorze lepiej tolerują niekorzystne warunki oraz szybciej się rozwijają. Rośliny są bardziej wyrównane i nie ma braków w obsadzie. Kwitnienie jest okresem, kiedy zapotrzebowanie na wodę jest największe. Brak opadów i upały nie pozwalają na pokrycie zapotrzebowania roślin, co wiąże się ze słabszym zawiązywaniem kolb, gorszym ich zaziarnieniem, a to w efekcie powoduje zmniejszenie plonu.

mgr inż. Karolina Piecuch

Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej

Fot. Fiedler

Cały tekst można przeczytać w wydaniu 01/2023 miesięcznika „Nowoczesna Uprawa”